LAZERLE LEKE TEDAVİSİ

Yüzümüzde, cildimizde farklı sebeplerle ve etkenlerle farklı türden lekelenmeler meydana gelebilir. Cilt renginden daha koyu ve belirgin bir şekilde oluşan bu cilt lekeleri sağlık sorunu yaşatmasa bile birlikte bir takım görsel sorunlara sebep olmakta, hatta bazı hastaların sosyal yaşamını da etkileyebilen bir takım farklı problemlere yol açabilmektedir. Lekelerin bir çok çeşidi bulunmaktadır. Farklı lekeler farklı şekilde ortaya çıkar ve bulgu verirler. Dolayısıyla lekenin öncelikle doğru teşhisinin konulması son derece önemlidir. Ezbere yapılan leke tedavileri lekenizi düzeltmez hatta daha da kötü duruma sokabilir.

Leke tedavisinde birincil aşama leke tipinizin belirlenmesidir. Buna göre lazer seçeneği ve dalga boyu belirlenecektir.

Bazı iyi huylu nevüsler (cilt benleri) : Benler bazen kahverengi, siyah leke şeklinde olabilecekleri gibi bazen de deriden kabarık deri renginde oluşabilirler.

Cilt kanseri (Melanom) : Deri kanserleri arasında yer alan malign melanom kendini koyu renkli bir leke şeklinde gösterebilir. Özellikle ortasında koyu bir renk olması, sonradan renk değiştirmesi, kenar sınırlarında düzensizleşme meydana gelmesi, kanama ya da yara açılması kanser olabileceğine dair ibelirtilerdir.

Pigmente lezyonlar: Epidermal pigmente lezyonlar: Lentigolar, kafeola lekeleri, çiller, nevosellüler nevüs, nevus spilus, seboreik keratoz, pigmente aktinik keratoz sayılabilmektedir.

Dermal pigmente lezyonlar: Mavi nevüs, ota nevüs, ito nevüs, dermal ve epidermal pigment, kompound nevüs, postinflamatuar hiperpigmentasyon, melazma

Güneş lekeleri : Özellikle güneşe hassasiyeti olan hastalarda güneş koruyucu kullanmadan ultraviole ışınlarına açık temas edildiğinde ve bazende süreden bağımsız olarak ciltte güneş lekeleri oluşabilir. Cilt kendini korumak amacı ile reaksiyon gösterir, kalınlaştırır ve melanin miktarını arttır, dolayısıyla güneşe bağlı leke oluşumunda artış görülür.

Gebelik lekeleri(Melasma): Kullanılan doğum kontrol hapları hormonel yapıları nedeniyle ve hamilelik sırasındaki hormonsal değişimler, melanin pigmentinin aşırı üretimini neden olabilir, bu artış ile birlikte güneşe en çok maruziyet gösteren yanak, alın, burun, dudak ve çene gibi bölgelerde lekeler oluşabilir, genetik yatkınlıkla birlikte tekrarlayan hamileliklerde tekrarlayabilir.

Çiller: En çok yanak, alın ve çene kısmında görülen bu lekeler açık ve ya daha koyu kahve rengi lekeler şeklinde olabilirler. Çiller yatkınlığı olan hastalarda güneşlede meydana gelebilirler. Genelde güneşli mevsimlerde artarken güneş olmayan mevsimlerde azalma gösterirler.

Mantar hastalıkları : Bazı mantar enfeksiyonları ve hastalıklarında ciltte lekelenmelere yol açabilir.

Cafe au lait (kafeola) lekeleri: Sütlü kahve renkli olan bu lekeler doğuştan ve ya erken çocukluk dönemlerinde gelişir, boyutları çeşitlilik gösterebilen bu lekeler bazen tek başlarında olabilirler ve ya norofibromatozis hastalıkların belirtisi olabilir.

Alerjik reaksiyonlar: Ağızdan alınan bazı ilaçlar ve ya topikal (bölgesel) sürülen bazı kremler hiperpigmentasyona ve lekelenmeye yol açabilirler. Bazen hafif kızarıklık ve alerjik reaksiyon seviyesinde iken bazen daha ağır reaksiyonlar, bölgesel su toplamaları ve bölgesel lekelerin oluşumuna neden olabilirler

Bu tip cilt sorunlarının bazıları ilaçlarla topikal olarak tedavi edilirken, bazıları kimyasal peeling (cilt soyma işlemi), dermabrazyon, cerrahi eksizyon, koterizasyon, lazer tedavisi gibi farklı şekillerde tedavi edilebilmektedir. Günümüzde en yaygın ve başarılı leke tedavisi lazerle leke tedavisi şeklinde yapılmaktadır.

Hidrokinon, kojik asit, askorbik asit, retinoik asitlerle topikal tedavi yapılabilir, buların sonucunda ek tedaviler gerekebilir.

Kimyasal peelingler yüzeysel, orta ve derin kimyasal peeling olarak 3 gruba ayrılır, yüzeysel ve derin kimyasal peelingler doktorlar tarafından yapılabilmektedir ve değişik ölçü ve konsantrasyonlarda olabilirler. Yüzeyel orta meyve asit türevi peelingler doğru uygulandıklarında kişinin günlük aktivitelerini ve işe gitmelerini etkilemezler. Bu uygulamada cilt tipi, cilt rengi ve problemin derecesine göre seans sayısı ve seans araları (ortalama 5-10 seans haftada bir)belirlenecektir. Genelde kimyasal peeling tek başına cilt lekelerini tamamen tedavi edememektedir.

Derin kimyasal peelingler ise cildin derin tabakalarına kadar nüfus ederek tepki gösterdiklerinden, iyileşme süreci daha ağır geçer, doğru uygulanmadığında yan etki riski fazla olduğundan kontrollü bir şekilde yapılmalıdır.

Kimyasal peeling türlerinden bir taneside diğer meyve asidi ile yapılmayan daha özel peelinglerdir. Işık peelinginde ve spot peelde lekeler öncelikle yapılacak lazer tedavisiyle peelinge hazırlanır. Bu sayede peeling in etkisi çok daha etkili olmaktadır. Uygulama yapıldıktan sonra peeling ortalama 8 saat kadar yıkanmadan yüzünüzde durmalıdır. Etkisi 1-2 gün içinde ortaya çıkmaya başlar. 15 -20 günde oldukça belirgin hale gelir. Gerek ışık peeeling gerek de spot peel lazer leke tedavisiyle kombine edildiklerinde oldukça başarılı etkiler göstermektedir. Melasma gibi dirençli lekelerin tedavisisnde kullanılmaktadır.

Dermabrazyon yani mekanik cilt soyma ameliyatı, deri yüzeyindeki pürüzlü görünümü azaltmaya yönelik olarak uygulanan deriyi zımparalama işlemidir. En sık olarak iyileşen sivilcelerin bıraktığı sivilce izlerinin, lekelerin ya da deriden kabarık yara izlerinin azaltılması için uygulanır.

Dermabrazyon, derinin en üst tabakasının soyulması işlemidir. Derinin yüzeysel tabakası soyulduğunda, oluşan yaranın iyileşmesiyle daha pürüzsüz, gergin ve taze bir deri tabakası ortaya çıkar. Bu sırada cildin yüzeyel tabakasından kaynaklanan lekeler düzeltilmiş olur. Ancak cildin alt tabakasından kaynaklanan lekeler mevcutsa dermabrazyon ile düzelmez.

Alminiyum hidroksi kristalları kullanılarak ciltte yüzeysel peeling yapma yişlemidir, bazen tek başında bazen kimyasal peelingler ile birlikte kullanılabilir, problemin durumuna göre seans sayısı değişmektedir. Leke tedavisinde ana yöntemlerden değildir.

Lekenin dondurularak ortadan kaldırılmasıdır, bu uygulamalar sadece deri üzerinde bir ben gibi kitle olduğunda uygulanabilir. Uygulamada sıvı azot veya karbondioksit kullanılır, uygulamadan sonra bazen kızarıklık veya su toplamalar ve ona takiben koyu renkte kabuklanmalar olabilir. Bu uygulamada yanık ya da donuk şeklinde iz bıraktığından yerini daha kullanışlı lazerlere bırakmıştır.

Bu amaçla bir çok lazer kullanılmaktadır. Q Switched Nd Yag lazer, Karbondioksit ve Erbium Lazer kullanılabilir. Karbondioksit lazer derin soymaya neden olduklarından, uzun iyileşme dönemleri gösterirler ve kollojen bantlarında yenilenme sağladıklarından aynı anda cilt de gençleşme sağlarlar. Erbium lazerde ise daha hızlı iyileşme söz konusudur, biraz daha yüzeysel bir tedavi sağlar. Aynı zamanda erbium lazerle cilt gençleştirmede yapılabilmektedir.

Günümüzde lazerle leke tedavisinde en yaygın kullanım Q Switched Nd Yag lazer ile olmaktadır.

Melanin cildimize rengini veren pigment maddesidir. Cilt lekeleri de zaten melanin miktarının normalin üzerinde olduğu alanlardır. Melaninin anormal yüksek miktarlarda vücudun belli bölgelerde toplanarak cilt lekeleri oluşturması çeşitli sebeplerden kaynaklanır. Bu lekelerin bazıları doğumdan itibaren vardır. Bir kısmı yaşın ilerlenmesi sonucu, bir kısmı ise güneşin cildimize verdiği hasarlardan kaynaklanmaktadır.

Spectra Q Switched Nd Yag lazerle leke tedavisi uygulanması esnasında lazer enerjisi, konsantre şekilde melanin içeren hücreler tarafından tutularak emilirken, diğer normal cilt renginde olan hücreleri etkilememektedir. Dolaysıyla melanin üretimi baskılanmakta ve leke olan yerin rengi lazer seanslarıyla açılmaktadır.

Q Switched Nd Yag lazerle leke tedavisi uygulanacak bölgeler güneşten bronz olup olmamasından bağımsızdır. Dolayısıyla bu lazerle leke tedavisi her cilt tipi ve renginde uygulanabilmektedir. Bu durum genelde fraksiyonel lazer için önemlidir. Fraksiyonel lazerde cildin bronzlaşmadan kaynaklanan daha koyu renkli kısımları da lazer ışınlarını çekebilir ve bunun sonucunda ciltte iritasyon veya kızarıklık meydana gelebilir.

Spectra Q Switch Nd yag lazerle leke tedavisi tamamen ağrısız bir uygulamadır. Uygulanacak tedaviye göre dalga boyu tipi seçilir. 1064 nm dalga boyunda yapılan tedaviler genelde 1 hafta 10 gün aralıklarla 5 seans şeklinde yapılmaktadır. Bu uygulamada ağrı, kızarıklık, yanma oluşmaz. Hatta cilt daha canlı berrak bir hale gelecektir. Aynı lazerin 532 nm dalga boyuyla yapılan leke tedavisinde ise uygulama yapılan atış yerinde kızarıklık oluşur ve bu kızarıklık kabuğa döner. Bu kabuk 1 hafta içinde dökülür ve alttaki güneş lekesi, çil ve kafeola lekeleri bu şekilde tedavi edilmiş olur.

Lazerle leke tedavisinden sonra ciltte oluşabilecek durumlar aslında uygulama yapılan lazere ve sizin lekenizin çeşidine bağlı olarak değişmektedir. Kliniğimizde bu işler için Q Switched Nd Yag lazer, karbondioksit fraksiyonel lazer, erbium yag lazer sistemleri bulunmaktadır.

Eğer Q Switched Nd Yag lazerle leke tedavisi uygulanıyorsa ciltte hiç kızarıklık, soyma, yanma oluşmaz. Tamamen normal bir şekilde hayatınıza devam edebilirsiniz. Cildinizde aynı zamanda canlılık ve yenilenme meydana gelir.

Q Switched lazerin 532 nm dalga boyunda ise uygulama alanlarında kızarıklık ve kabuklanma oluşacaktır. Bu kabuklanma 1 hafta sonra düzelecektir.

Fraksiyonel lazerle leke tedavisi uygulanmasından hemen sonra ciltte hafif bir yangı hissi oluşur ve cilt genelde 24 saat boyunca kızarık pembe kalır. Özellikle cildinizdeki güneş tahribatlarının ciddiyetine bağlı olarak bazı lekeler lazerle leke tedavisinden sonra geçici bir dönem için daha belirgin hale gelebilir. Bu durum 1-2 hafta içinde ortadan kalkar ve cilt lekelerinin rengi açılır. Tedaviden sonraki 1-2 ay içinde cilt renginde koyulaşma veya açılma olabilir. Lazer leke tedavisinin kızarklık etkisi tamamen geçinceye ve cildinizin rengi normale dönene kadar tedavi edilen bölge güneşten yüksek koruma faktörlü kremlerle korunmalıdır.

Fraksiyonel lazerle leke tedavisinden sonra epitelizan içeren bir krem uygulanması iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Anormal derecede kızarıklık, ağrı veya kabarma gözlenmesi halinde en kısa sürede doktorunuza başvurunuz.

Yaygın leke ve çiller, yaşlılık lekeleri, gerçek güneş lekeleri, kafeola lekeleri % 60 - % 80 oranında tek seanstan sonra kaybolurlar. Bazı lekeler için ikinci veya üçüncü seanslar gerekli olabilmektedir. Bazı lezyonlar ve özel lekeler daha çok seans ve tedavi gerektirebilir ve tamamen kaybolmayabilir. Yine de lazerle leke tedavisi uygulamasından sonra renkleri önemli oranda açılır.

Çok farklı çeşitte, büyüklüklerde, derinlikte ve koyulukta cilt lekeleri ve pigmentasyon bozuklukları mevcuttur. Aynı zamanda hastaların yara iyileşmesi, vücut tepkileri, tedaviye yanıtları, dolayısıyla lazerle leke tedavisinden sonra elde edilen leke düzelme oranı değişiklik gösterebilir. Bir hastada elde edilen sonuç bir diğer lekede elde edilemeyebilir.

Çiller ve kahverengi yaşlılık lekeleri genelde başarılı bir şekilde tedavi edilirken, daha derin lekeler ve komplike lezyonlar tedaviye dirençli olabilmektedir. Melasma da tedavi edilebilen bir lekedir ancak diğer lekelere göre tedavis süresi, seans sayısı daha fazladır.

Pek çok leke tipi lazerle leke tedavisi ile tamamen kaybolabilir veya oldukça azalır. Sizi rahatsız etmeyecek seviyeye indirgenebilir. Hafif bir makyajla çok rahat kapatılabilir.

Lazerle leke tedavisinin genelde sık görülen kalıcı bir yan etkisi yoktur. En yaygın problem, bazı leke ve pigmentli lezyonların dirençli olmaları, renkleri bir miktar açılmakla birlikte tedaviye çok iyi cevap vermemeleridir.

Yara ve enfeksiyon oluşumu çok nadir görülür.

Enfeksiyon oluşması antibiyotikli kremlerle kolayca önlenebilir veya tedavi edilebilir. Normal deride de nadiren renk açılması görülebilir. Bu gibi durumlarda büyük çoğunlukla renk açılma etkisi çok minimaldir. Önemli olan konulardan bir taneside lekenin nüksü yani tekrar etmesidir. Güneşe direk maruz kalınması halinde tedavi edilen lekelerin yeniden ortaya çıkması muhtemeldir..

Lekelerin tekrar geri gelmesini ve genel olarak cildinizde yeni lekelerin oluşmasını engellemek için cildinizin güneşe karşı titizlikle korunması ve doktorunuzun önerilerine uymanız çok önemlidir.

Lazerle leke tedavisi uygulaması özellikle son yıllarda gerek dünyada gerekse de ülkemizde güvenli ve başarılı bir şekilde uygulanmakta olan ve sonuçları oldukça olumlu ve etkili olan, buna kıyasla da yan etkileri hastanın sosyal yaşantısını ve günlük aktivitelerini kısıtlamayan gelişmiş ve sık tercih edilen bir yöntemdir.

İnsan vücudunun tamamını kaplayarak adeta koruyucu bir zırh görevi üstlenen cilt dokusu melanin adı verilen ve cilde sahip olduğu rengi veren bir pigmente sahiptir. Ciltte meydana gelen lekeler genellikle melanin oranının normalin üzerinde bir yoğunlukla oluştuğu bölgelerde yer almaktadır. Melaninin anormal yoğunlukta belirli alanlarda toplanarak ciltte çeşitli lekelere sebep olur. Bahse konu olan bu lekelerin kimi doğumdan itibaren vardır, kimi yaşın ilerlenmesi sonucu oluşur, bir kısmı ise güneşin cildimize verdiği hasardan kaynaklanır. Bazı durumlarda bu lekeler sadece yüz bölgesinde değil, dekolte olarak tabir edilen bölgelerde, omuzlarda, sırt bölgesinde ve ellerde de oluşabilir.

İnsan vücudunda ortaya çıkan cilt lekelerinin hepsi ileri yaşlarda oluşmamaktadır. Mesela çiller de birer leke olarak bilinmektedir ve kişinin yaşından bağımsız bir biçimde oluşabilmektedirler. Bazı türdeki lekeler ise doğuştan itibaren ciltte bulunmakta ve zaman içinde büyüme eğilimi göstermektedir. Gebelik sonucu bazı kadınların yüz bölgesinde melasma veya gebelik (hamilelik) maskesi adı verilen lekeler de görülebilmektedir. Yine bazı özel lekeler olarak kabul edilen, göz çevresini tutan Ota nevus ve vücutta yer alan Becker nevus da hastalar arasında sık gözlenmektedir.

Lazerle leke tedavilerinde dünya genelinde ve ülkemizde özellikle son yıllarda gelişmiş lazer teknolojileri sayesinde geniş bir skalada tedavi alternatifleri hastalara sunulmaktadır. Q-Switch Nd:YAG lazerleri ile sadece leke tedavisinde değil, cilt yenileme, gözenek sıkılaştırma işlemleri ile karbon peeling ve dövme silme uygulamaları da yapılmaktadır.

Lazerle leke tedavisi işleminde farklı dalga boylarına, farklı özellik ve kapasitelere sahip olan çeşitli lazer sistemleri kullanılmaktadır. Tedavide genellikle Q Switched Nd Yag lazer, Fraksiyonel CO2 Lazer (Karbondioksit lazer) ve Erbium Lazerler etkili olmaktadır. Cilt lekesinin tipine ve yapısına göre tedavinin hangi tip lazerle yapılacağına karar verilmektedir. Bununla beraber en etkili ve başarılı sonuçların Q Switched Nd:YAG lazerler ile alındığı bilinmektedir.

Yine lazer haricinde özel peelingler, melapeel, kozmelan, dermalan gibi uygulamalar ve prp tedavisi lazer ile yapılan leke tedavilerini desteklemektedir.

Lazerle leke tedavisi sırasında kullanılan lazer ışınları, ciltte yoğun bir biçimde melanin barındıran hücreler tarafından emilir. Q Switched Nd:YAG lazerler 1064nm dalga boyuna sahip kısa aralıklı lazer atımı sağlayabilen sistemler olup, hedeflendiği alanda bir termal hasar meydana getirerek ciltteki renk hücreleri üzerinde etkili olmaktadır. Q Switched Nd:YAG lazer sistemleri sadece hedeflenen bölgede seçici bir ısı hasarı (termal hasar) oluşturmakta ve çevre dokulara zarar vermemektedir. Bu sayede leke tedavisi esnasında cilde gönderilen lazer ışığı, sadece melanin ihtiva eden hücreler tarafından absorbe edilmekte olup, lazer ışınlarından diğer normal cilt rengine sahip olan hücreler etkilenmemekte ya da kayda değer olmayan oldukça düşük değerlerde etkilenmektedir.

Lazerle leke tedavisi ile güneş ışınlarının olumsuz etkilerine bağlı olarak ciltte oluşmuş çeşitli lekeler, lentigolar, yaşlılığa bağlı olarak ortaya çıkan ve seboreik keratoz olarak nitelendirilen yaşlılık lekeleri, doğuma bağlı olarak gelişmiş lekeler, kahverengi yaşlılık lekeleri, cafe-au-lait lekeleri olarak nitelendirilen kahverengi tonunda ciltte ortaya çıkan lekeler, melasma, çeşitli çevresel faktörlere ya da yaralanmaya bağlı olarak meydana gelen lekeler, bazı nevüs (ben) çeşitleri (Ota nevüsü, Ito nevüsü, Mavi nevüs, Nevüs spilüs, Becker nevüsü, Nevoselüler Nevüs) ve çiller tedavi edilebilmektedir.

Lazerle leke tedavisi uygulanacak olan alanların güneşe, solaryuma ya da çeşitli bronzlaştırıcı etkili losyonlara bağlı olarak bronzlaşmış durumda olmaması gereklidir. Bunun sebebi cildin bronzlaşmaya bağlı olarak daha koyu renge bürünmüş alanlarının da cilde gönderilen lazer enerjisini absorbe edebilmesi ve bu duruma bağlı olarak ciltte iritasyon ya da su toplanması gibi yan etkilere sebep olmasıdır.

Yine bazı hastalarda lazer öncesi çeşitli kremler ile yüz bölgesi uygulanacak lazer tedavisine hazırlanır. Bu tedavi lazer sonrasında da devam edebilir.

Ayrıca melazma olarak adlandırılan ve birçok kişinin muzdarip olduğu cilt lekeleri ise genellikle yanak, alın, dudak üstü bıyık ve göz çevresinde görülmektedir.

Melazma yani gebelik lekesi (hamilelik lekesi) yaygın görülen bir cilt sorunudur ve ciltte kahverengi lekelerle kendini belli etmektedir. Melazmaya bağlı oluşan lekelerin en yaygın etkisi yüz bölgesinde kendisini göstermektedir ve lekeler genellikle yüzün her iki tarafı da etkilemektedir. Bununla beraber melazma (melasma) boyun bölgesinde de ortaya çıkabilmektedir. Melazma, yaygın tipte lekelerdir, tek tek ya da tane tane olmazlar, sınırları olabilen geniş lekelerdir, bazen küçük parçalardan meydana gelebilirler.

Melazma tedavisi için en başarılı ve etkili çözüm lazer ile gerçekleştirilmektedir. Melazma tedavilerinde Q switched Nd yag lazer sistemleri tercih edilmekte ve kullanılmaktadır. Bu lazer ile ciltte herhangi bir kızarıklığa neden olmadan lekeler başarılı bir şekilde ortadan kaldırılmaktadır.

Kliniğimizde melazma tedavisi Q switched Nd yag lazer, fraksiyonel lazer, özel bir peeling ve prp kombine edilerek uygulanmaktadır.

Lazerle leke tedavisi genel olarak ağrılı bir uygulama değildir. Q switched nd yag lazer ile melazma için yapılan seanslarda hiç ağrı hissedilmez. Fraksiyonel lazerle leke tedavileri sırasında hastanın daha rahat olmasını sağlamak amacıyla çeşitli anestezik kremler ya da soğuk kompres uygulaması yapılabilmektedir. Lazerle leke tedavisi öncesinde herhangi bir ön hazırlığa ihtiyaç duyulup duyulmayacağı uzman doktor tarafından yapılacak muayene sonucunda anlaşılacak ve bu durum hasta ile paylaşılacaktır.

İnsan vücudunda ortaya çıkan cilt lekeleri birbirinden farklılık arz eden yapılarda, özellikte, genişlikte, derinlikte ve koyulukta olabilmekte ve buna bağlı olarak pigmentasyon bozuklukları da farklılıklar içermektedir. Bununla beraber her hastanın genetik yapısı, vücudun iyileşme sürecine verdiği tepki farklı olmakta ve dolayısıyla lazerle leke tedavisi sonrasında ciltteki lekelerin ortadan kaybolması süreci farklı gelişmektedir. Bu sebepten dolayı lazerle leke tedavisi uygulanacak hastanın tedavi sürecinin kaç seans süreceği tam ve net bir şekilde ifade edilemeyebilir. Tedavi öncesinde uzman hekim tarafından yapılacak muayene neticesinde hastaya tedavideki seans sürelerine yönelik olarak ortalama rakam ve süre aktarılmaktadır. Ancak bununla beraber hastaya ifade edilen seans sayılarının kesin bir garantisi bulunmamaktadır, tedavi sürecinde daha fazla ya da az sayıda seansa ihtiyaç duyulabilmektedir. Genel olarak bir ortalama vermek gerekirse lazerler leke tedavilerinde lekenin tipine bağlı olarak 2 ile 8 seansa ihtiyaç duyulmaktadır. Lazerle leke tedavilerinde seans aralıkları 1 hafta ile 10 gün arasında değişim göstermektedir.

Yukarıda da bahsedildiği gibi lazerle leke tedavilerinde alınacak sonuçlar birçok farklı kritere göre değişiklik göstermektedir. Lazerle leke tedavileri hakkında daha detaylı bilgi almak ve lazerle leke tedavisi ücretlerini öğrenmek için uzman hekiminizden randevu alarak muayene olmanız gerekmektedir.